Poronienie

Prawidłowo przebiegająca ciąża trwa zwykle około 40 tygodni. W trakcie tego dziewięciomiesięcznego okresu płód zwiększa swoją wagę i wielkość oraz wykształca wszelkie, niezbędne mu do przeżycia poza macicą, narzędzie i odruchy. Nie zawsze jednak ciąża przebiega bez komplikacji – zdarza się, że kończy się na przed planowanym terminem. Mówimy wtedy o porodzie przedwczesnym. Gdy jednak ciąża ulega zakończeniu przed 23 tygodniem życia – zjawisko to nazywamy poronieniem.

Czym jest poronienie?

Za poronienie uznaje się przedwczesne zakończenie ciąży, tzn. zaniknięcie jej do 22 tygodnia włącznie bądź w okresie, zanim dziecko osiągnie wagę około 500 gramów. Ograniczenia te są medycznymi kryteriami zaklasyfikowania dziecka jako zdolnego do przeżycia poza łonem matki. Z poronieniem mamy do czynienia, gdy elementy jaja płodowego oddzielą się od macicy z jednoczesnym brakiem możliwości do podtrzymania czynności życiowych i prawidłowego rozwoju płodu poza środowiskiem macicznym.

Przyczyny poronień

Nie da się sporządzić listy z przyczynami poronień, bowiem każdy przypadek jest indywidualny. Można jedynie starać się uogólnić i wymienić najczęstsze powody poronień. Należą do nich:

• wady rozwojowe płodu (np. nieprawidłowy rozwój układu immunologicznego czy nerwowego);
• wady macicy (niedorozwój, mięśniaki, niewłaściwe położenie, nadżerki, zrosty, nowotwory);
• zakażenia toksoplazmozą, różyczką, grypą, cytomegalią, chorobami dróg rodnych;
• urazy mechaniczne;
• zbyt wczesne odklejenie się łożyska;
• zaburzenia hormonalne;
• wstrząsy psychiczne;
• nieprawidłowy tryb życia (stosowanie używek, niewłaściwa dieta).

Poronieniom sprzyja także wiek matki – przyjmuje się, że większe ryzyko dotyczy kobiet po 38 roku życia. Lekarze przestrzegają także przed narażaniem ciężarnej na nadmierny stres, który także intensyfikuje ryzyko poronienia. Do czynników zwiększających prawdopodobieństwo poronienia zalicza się również poważną chorobę matki, taką jak cukrzyca, nadciśnienie czy problemy z tarczycą. Częściej dotyka ono również ciężarne, które już wcześniej straciły dziecko.

Typy poronień

W zależności od okresu ciąży, w jakim nastąpiło poronienie, wyróżnia się poronienia wczesne (jednoczasowe) i późne (dwuczasowe). Poronieniem wczesnym nazywamy sytuację, gdy do poronienia dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży (do około 16 tygodnia), a jego widocznymi skutkami są krwawienie i samoistne wydalenie przez organizm zarodka. O poronieniu późnym mówimy, gdy zakończenie ciąży nastąpi między drugim a trzecim trymestrem ciąży. W zależności od rozwoju płodu, zakończeniu ciąży najczęściej towarzyszy objawy podobne do akcji porodowej, w rezultacie czego organizm wydala płód i łożysko.

Ze względu na postacie kliniczne, wyróżnia się poronienia:

– zupełne, gdy organizm wydala zarówno jajo płodowe, jak i zarodek oraz niezupełne, gdy nastąpiło wydalenie tylko części tkanek, najczęściej płodu i fragmentów łożyska;

– rozpoczynające się (występują fizyczne objawy, takie jak bóle i obfite krwawienia) i zagrażające, kiedy możliwe jest uratowanie ciąży;

– samoistne (nie spowodowane czynnikami zamierzonymi) i wywołane (np. przez zabieg albo leki poronne);

– zakażone, gdy powodem poronienia jest rozszerzający się stan zapalny płodu albo narządów rodnych matki;

– posocznicowate – jego przyczyną są bakterie lub toksyny, które rozprzestrzeniają się w krwiobiegu matki albo w okolicy jej dróg rodnych;

– nawykowe, z którym mamy do czynienia wtedy, kiedy dochodzi do co najmniej trzech z rzędu poronień samoistnych. Szacuje się, że każde poronienie zmniejsza szansę kobiety na donoszenie kolejnej ciąży.

Jak rozpoznać poronienie?

Ciąża to okres podwyższonego ryzyka dla organizmu tak kobiety, jak i rozwijającego się w niej dziecka. Niezbędne są więc częste konsultacje z lekarzem ginekologiem, który udzieli niezbędnych rad dotyczących codziennych praktyk ciężarnej. Ważne jest, by potrafiła ona odpowiednio wcześnie zaobserwować u siebie niepokojące objawy, które mogą zagrażać życiu jej i dziecka.

Do podstawowych symptomów, które mogą świadczyć o poronieniu, należą: krwawienie z dróg rodnych, skurcze i bóle brzucha, odejście wód płodowych, stany podgorączkowe czy mdłości. Jeśli zaobserwujemy u siebie któryś z tych objawów, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza prowadzącego ciążę, w celu zdiagnozowania źródła tych dolegliwości.

W przypadku poronień niezupełnych, najczęściej istnieje konieczność mechanicznego usunięcia z macicy resztek płodu. Zabieg oczyszczania nazywa się łyżeczkowaniem bądź abrazją. Po poronieniu może zaistnieć konieczność czasowego powstrzymania się od współżycia z partnerem. Dolegliwości fizyczne są jednak zazwyczaj marginalizowane, bowiem dużo poważniejszym problemem jest uraz psychiczny, jaki może wywołać poroniona ciąża. Zalecane są konsultacje z psychologiem, który pozwoli rodzicom na otrząśnięcie się po stracie dziecka i pomoże ukoić ból z tym związany.