Czy można stosować antykoncepcję hormonalną w czasie karmienia piersią?

Ciąża to duże obciążenie dla organizmu. W jej trakcie zmienia się wygląd kobiecego ciała, co jest związane głównie ze zmianami hormonalnymi. Wzrastający poziom hormonów powoduje rozregulowanie działania niektórych układów, np. rozrodczego. Dowodem na to jest chociażby fakt, że po porodzie, w trakcie połogu, pierwszej miesiączki spodziewać się możemy dopiero po okresie 4-6 tygodni. Jednakże, co ważne, zajście w kolejną ciążę jest możliwe już po około 3 tygodniach od porodu!

Ze względów zdrowotnych matki i bezpieczeństwa dziecka lekarze zalecają, aby między kolejnymi ciążami był minimum roczny odstęp (niektórzy lekarze zalecają nawet przerwy 2-3-letnie). Warto więc zastanowić się nad skutecznymi metodami antykoncepcji, które nie zaszkodzą naszemu dziecku, karmionemu piersią.

Co z niepłodnością laktacyjną?

Niektóre mamy uważają, że jeśli karmią piersią, to nie mogą zajść w ciążę. Istotnie – karmienie piersią zwiększa wydzielanie się w organizmie prolaktyny, która ma działanie hamujące czynność jajników. Poleganie jednak tylko na karmieniu piersią, jako na skutecznej metodzie przeciwdziałające kolejnej ciąży – jest bardzo ryzykowne. W związku z tym należy zadać sobie pytanie: jaki środek antykoncepcyjny będzie najlepszy dla karmiącej matki?

Lekarze zalecają mamom, które karmią dziecko w naturalny sposób, używanie mechanicznych środków antykoncepcyjnych, czyli prezerwatyw, globulek czy pianek plemnikobójczych. Pamiętać należy, że dwa ostatnie środki mają stosunkowo niski wskaźnik Perla i należy łączyć je z prezerwatywą. Dla niektórych kobiet wyjściem może być także założenie spirali, czyli wkładki wewnatrzmacicznej. Jej działanie wiąże się jednak z wieloma skutkami ubocznymi (w tym nawet doprowadzenie do niepłodności), więc zaleca się ją paniom nie planującym więcej potomków.

Antykoncepcja hormonalna

Do najbardziej skutecznych metod zapobiegania ciążom należy stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych. Najchętniej używane są dwukładnikowe środki antykoncepcyjne, zawierające estrogen i progesteron – są one jednak niewskazane dla matek karmiących piersią. Dlaczego? Winny jest estrogen, który hamuje laktację, czyli wydzielanie mleka, a także przenika do pokarmu. Działanie tego hormonu na dzieci pozostaje niezbadane jednakże lekarze są zgodni, że ma on szkodliwy wpływ na rozwój niemowlęcia i zakazują stosowania złożonych tabletek i plastrów (także opartych na bazie estrogenu) swoim pacjentkom.

Czy oznacza to, że karmiąca matka nie może zabezpieczać się hormonalnie? Otóż może! Na rynku dostępne są środki hormonalne nie zawierające estrogenu, a ich działanie oparte jest na pochodnej progesteronu – progestagenie. Tabletki takie nazywane są minipigułkami – ich największa zaletą jest to, że nie wpływają na laktację i nie szkodzą dziecku, należy jednak restrykcyjnie przestrzegać pory ich przyjmowania, ponieważ ich tolerancja jest o wiele mniejsza, niż tradycyjnych pigułek.

Poza tabletkami, karmiąca kobieta może rozważyć również antykoncepcję opartą na progestagenie w formie zastrzyków. Wykonuje je lekarz w odstępie około 10-12 tygodni. Zastrzyki są jednak bardziej inwazyjne dla kobiecego organizmu niż minipigułki, a po zaprzestaniu stosowania tej metody antykoncepcyjnej dopiero po około 1-6 miesiącach następuje powrót do naturalnej płodności.

Pamiętajmy, że pokładając wiarę w zapobieganie ciąży karmieniem piersią bądź dzięki metodom naturalnym – postępujemy ryzykownie. Ponad połowa kobiet, która nie stosowała zabezpieczeń mechanicznych czy hormonalnych, zaszła w ciążę do 3 miesięcy po ostatnim porodzie. Niezależnie od tego, na jaki rodzaj antykoncepcji się zdecydujemy, skonsultujmy to z naszym lekarzem. Dobierze on najlepszą dla pacjentki metodę, nie szkodzącą ani nam, ani naszemu dziecku.